۱۱ علت ترک خوردن رنگ دیوار (نحوه ترمیم و روش های جلوگیری از ترک خوردن رنگ)

ترک خوردن رنگ دیوار بعد از نقاشی فضای داخلی و خارجی ساختمان دلایل متعددی دارد و دما و رطوبت و حتی میزان مهارت نقاش و کیفیت رنگ همگی می توانند در ایجاد این ترک ها نقش داشته باشند. در برخی از مواقع مشکلات موجود در زیرساخت بنا و نشست زمین و موارد مشابه علت ترک رنگ دیوار هستند و به مهارت نقاش ارتباط ندارد. مهمترین دلیل ترک در سطوح عدم انطباق مصالح ساختمانی با یکدیگر می باشد و تفاوت در مقاومت مصالح می باشد.در ادامه ابتدا تمام دلایل ترک خوردن رنگ روغنی، پلاستیکی و اکریلیک روی دیوار را معرفی و سپس روش های ترمیم و جلوگیری از بروز ترک های ریز و درشت روی دیوار رنگ آمیزی شده را بررسی می کنیم. 

علت ترک خوردن رنگ دیوار

رنگ آمیزی دیوارهای گچی نه تنها در زیباتر شدن محیط موثر هستند، بلکه به عنوان لایه محافظ در برابر گچ عمل می کند. اما این احتمال همیشه وجود دارد که بعد از اتمام نقاشی ساختمان و خشک شدن رنگ به مرور ترک های ریز و درشت روی سطح ایجاد شده و یا رنگ پوسته پوسته شود. چند عامل مهم که باعث ایجاد ترک رنگ دیوار می شود عبارتند از:

۱- رطوبت دیوار 

در ساختمان های نوساز بعد از رنگ آمیزی به وفور ترک های ریز و درشت روی سطح نقاشی شده مشاهده می شود. دلیل اصلی شکل گرفتن این ترک ها، رطوبت موجود در لایه های زیرین گچ دیوار است. رطوبت گچ برای خشک شدن نیاز به زمان زیادی دارد و اگر به این موضوع توجه نشود، رنگ چسبندگی خود را از دست داده و از سطح دیوار جدا شده و ترک می خورد. علاوه براین، بعد از خشک شدن رطوبت گچ، ضخامت دیوار کمتر شده و به همین دلیل رنگ در اثر جمع شدن ترک می خورد. 

۲- نشت لوله های آب و فاضلاب

در حالت کلی نم و رطوبت عامل اصلی جدا شدن رنگ از روی سطح گچی و پوسته شدن آن است. اگر روی دیوار متوجه تورم و پوسته شدن رنگ شده اید، به اطراف آن دست بزنید. سپس بررسی کنید که آیا دیوار نم و رطوبت دارد؟ آیا رنگ دیوار تغییر کرده است؟ اگر پاسخ مثبت باشد، به معنی احتمال نشت لوله های آب و فاضلاب داخل دیوار است. در این شرایط ابتدا باید جلوی نشت لوله های آب و فاضلاب گرفته و مجدد گچ کاری و رنگ آمیزی انجام شود. 

۳- بتونه کاری نامناسب

در اغلب مواقع علت ترک رنگ دیوار بعد از نقاشی ساختمان، بتونه کاری نامناسب است. قبل از رنگ آمیزی باید تمام منافذ و ترک های روی سطح با بتونه کاری از بین بروند. سپس با سنباده زنی سطح بتونه کاری شده باید کاملا صاف و صیقلی شود تا تاثیر مثبت در چسبندگی رنگ داشته باشد. اگر بتونه رطوبت زیادی داشته باشد و یا سنباده زنی با دقت انجام نشود، به مرور لایه های رنگ اجرای شده روی آن ترک می خورد. چون رنگ روی بتونه دارای رطوبت؛ چسبندگی نداشته و با خشک شدن بتونه ترک می خورد. 

۴- خشک نشدن رنگ اولیه دیوار

در رنگ آمیزی ساختمان در اغلب مواقع چند لایه رنگ اجرا می شود. تمام انواع رنگ ابتدا ساختار مایع داشته و رطوبت دارند و به مرور بعد از اجرا خشک می شوند. به همین دلیل ابتدا باید تا خشک شدن کامل لایه رنگ اول صبر کنید و سپس لایه های بعد اجرا شوند. یکی از دلایل اصلی ترک خوردن دیوار رنگ شده، خشک نبودن لایه های قبلی رنگ است. زمان خشک شدن انواع رنگ متفاوت بوده و در زمان رنگ آمیزی باید به این مساله مهم توجه داشت. 

۵- رنگ آمیزی با رنگ بی کیفیت

عامل مهم بعدی برای ترک خوردن دیوار رنگ شده، استفاده از رنگ های بی کیفیت است. رنگ ها بر اساس فرمولاسیون، مواد اولیه و نحوه تولید دارای کیفیت های متفاوتی هستند. برخی از رنگ ها کیفیت خوبی نداشته و با گذشت زمان بسیار کوتاه چسبندگی خود را از دست داده و ترک می خورند. در حالت استاندارد رنگ هایی برای رنگ آمیزی دیوارها باید استفاده شود که چسبندگی مطلوبی داشته باشند و به راحتی از روی سطح جدا نشوند. 

۶- عبور لوله فاضلاب و برق از دیوار

در بسیاری از ساختمان های قدیمی و جدید سیم های برق و تلفن و حتی لوله فاضلاب از داخل دیوار عبور می کنند. فاصله خالی بین لوله و قطر نامناسب گچ دیوار شرایط را برای تبادل جریان هوا فراهم می کند. به همین دلیل بعد از رنگ آمیزی هوا از لایه های دیوار جریان پیدا کرده و از رنگ عبور می کند. در نهایت این شرایط به ترک خوردن رنگ دیوار منجر می شود. این ترک ها در اغلب مواقع ریز بوده و به راحتی قابل رفع هستند. اما با گذشت زمان احتمال ترک خوردن مجدد آنها وجود دارد.

۷- نشست ساختمان 

یکی از اصلی ترین مشکلات در ساختمان های نوساز، نشست دیوارها به دلیل خشک شدن مصالح است که در نهایت منجر به ترک خوردن رنگ روی دیوارها می شود. در ساختمان های قدیمی نیز احتمال نشست زمین و پایین رفتن اطراف چاه های فاضلاب وجود دارد و به همین دلیل ترک های عمقی و ریز و درشت روی سقف و دیوار مشاهده می شود. علاوه براین، لرزش ساختمان در اثر زلزله نیز می تواند در ایجاد ترک روی دیوار و لایه های رنگ نقش داشته باشد.  

۸- گچ کاری غیراستاندارد دیوار 

برای دریافت نتیجه مطلوب از نقاشی ساختمان، باید گچ کاری نیز به بهترین روش انجام شده باشد. نمی توان انتظار داشت که لایه های گچ بسیار ضخیم و ناهموار روی دیوار اجرا شده باشد و رنگ روی آن ترک نخورد. اگر لایه های گچ بیش از اندازه ضخامت داشته باشند، خشک شدن آنها نیاز به زمان زیادی دارد تا بتوان رنگ آمیزی را انجام داد. علاوه براین، گچ کاری غیر استاندارد باعث ایجاد سطح ناهموار روی دیوار شده و سنباده زنی را بسیار سخت می کند. در نتیجه، اگر سنباده زنی به درستی انجام نشود، رنگ نیز به خوبی روی سطح قرار نگرفته و به مرور ترک می خورد. 

۹- شکننده شدن رنگ های قدیمی 

با توجه به فرمولاسیون و کیفیت مواد اولیه و غیره، طول عمر رنگ ها متغیر است. با گذشت زمان بسیاری از رنگ ها از جمله رنگ روغنی خشک و شکننده می شوند. به همین دلیل ترک های ریز و درشت روی سطح رنگ آمیزی شده ایجاد شده و رنگ از روی آن جدا می شود. این ترک ها بر روی دیوارهای قدیمی که چند سال از رنگ آمیزی آنها گذشته به وفور مشاهده می شود. 

۱۰- تغییرات شدید دمای محیط 

هرگونه انبساط و انقباض شدید در لایه های رنگ و سطوح زیرین آن باعث ترک خوردن رنگ روی دیوار می شود. به همین دلیل است که توصیه می شود در زمان نقاشی ساختمان در روزهای سرد زمستان حتما از سیستم های گرمایشی برای تنظیم دما استفاده شود. در غیر این صورت، بعد از گرم شدن یکباره هوا دمای محیط ناگهان تغییر کرده و لایه های رنگ دچار انبساط شده و ترک می خورند.  

۱۱- رنگ آمیزی غیراستاندارد 

در کنار تمام مواردی که به آن اشاره شد، نمی توان از ماهر نبودن نقاش ساختمان غافل شد. افرادی که در نقاشی ساختمان مهارت و تجربه کافی را دارند، ضخامت لایه های رنگ را به درستی تنظیم می کنند. علاوه براین، تا خشک شدن کامل لایه های رنگ، از رنگ آمیزی و اجرای لایه های بعد خودداری می کنند. تمیز نکردن گرد و غبار روی سطح قبل از رنگ آمیزی، استفاده از غلطک و قلمو های غیر استاندارد و رعایت نکردن جهت اجرای رنگ همگی نشان دهنده مهارت ناکافی نقاش بوده که در نهایت به  ترک خوردن رنگ روی دیوار منتهی می شوند.  

علت ترک خوردن رنگ روغنی دیوار

یکی از پرکاربردترین انواع رنگ های ساختمانی، رنگ روغن است که برای دیوارهای داخلی کاربرد دارد. رنگ روغن بعد از گذشت زمان به دلایل مختلف ممکن است روی دیوار ترک بخورد. مواردی از قبیل بتونه کاری غیر استاندارد، ضخیم بودن لایه های رنگ، خشک نبودن دیوار گچی قبل از رنگ آمیزی و کیفیت پایین رنگ و نوسان شدید دما از عوامل مهم ترک خوردن رنگ های روغنی به شمار می روند. 

علاوه براین، دقت داشته باشید که رنگ های روغنی نسبت به رنگ پلاستیک و اکریلیک نیاز به زمان بیشتری برای خشک شدن دارند. برخی از افراد به این مساله توجه نداشته و قبل از خشک شدن کامل رنگ لایه های بعدی را اجرا می کنند. 

عامل مهم بعدی که باعث ترک خوردن رنگ روغنی دیوار می شود، گذر زمان است. رنگ های روغن با گذشت زمان بسیار خشک و شکننده می شوند و به همین دلیل ترک می خورند. 

راه های جلوگیری از ترک خوردن رنگ دیوار

با توجه به اینکه پیشگیری بهتر از درمان است، با رعایت چند نکته می توان مانع از ترک خوردن رنگ روی دیوار شد که عبارتند از:

• تا حد امکان دمای محیط در زمان رنگ آمیزی در حالت نرمال و ۳۰ درجه باشد. با تنظیم دما می توان از نوسان شدید دما بعد از رنگ آمیزی ساختمان و انبساط و انقباض لایه های رنگ و ترک خوردن آنها جلوگیری کرد. 
• با توجه به شرایط محیط و دمای هوا از خشک شدن کامل لایه های رنگ زیرین قبل از اجرای لایه های بعدی مطمئن شوید. 
• در زمان خرید رنگ ساختمان، محصولات باکیفیت با ماندگاری و چسبندگی بالا را انتخاب کنید.
• قبل از رنگ آمیزی باید تا حد امکان منافذ روی سطح با بتونه کاری پوشانده شده و با سنباده زنی هموارسازی انجام شود. 
• تا حد امکان دیوار ساختمان های نوساز را رنگ آمیزی نکنید. چون این دیوارها رطوبت بالایی داشته و به مرور خشک می شوند. 
• قبل از رنگ آمیزی حتما گرد و غبار را تمیز کنید و لکه های روغنی را از بین ببرید. 
• از غلطک و قلمو مناسب و تمیز برای رنگ آمیزی استفاده کنید. 
• ضخامت لایه های رنگ در تمام بخش ها باید یکسان و استاندارد باشد. ضخامت بیش از اندازه لایه های رنگ باعث افزایش زمان خشک شدن آنها شده و به همین دلیل لایه های بعدی ترک می خورند. 
• برای افزایش قدرت چسبندگی رنگ و جلوگیری از نفوذ آن به بافت گچی دیوار از آستر و پرایمر استفاده کنید. 
• به صورت دوره ای رنگ روی دیوارها را با رنگ های باکیفیت تمدید کنید. 

نحوه ترمیم ترک رنگ روی دیوار 

در صورت ترک خوردن رنگ دیوار به روش های مختلف می توان آن را ترمیم کرد. با ترمیم به موقع و اصولی از ایجاد ترک های بیشتر و نازیبا شدن ظاهر دیوار ساختمان می توان جلوگیری کرد. برای ترمیم ترک رنگ دیوار مراحل زیر را باید انجام دهید:

• با برس های کمی زبر روی ترک های رنگ بکشید. با این کار رنگ های پوسته پوسته شده و ترک ها از روی سطح جدا می شوند. این کار باید با دقت بالایی انجام شود و تمام ترک ها و لایه های برجسته رنگ روی سطح از بین بروند. 
• سپس با مواد بتونه مناسب نوع رنگ بتونه اکریلیک یا روغنی ترک های عمقی و ریز و درشت روی دیوار را پر کنید. 
• تا خشک شدن بتونه صبر کنید و سپس با سنباده زنی سطح را کاملا صاف و هموار کنید. این مرحله نیاز به دقت و ظرافت بالایی دارد. 
• با دستمال تمام گرد و غبار روی سطح بتونه کاری شده را تمیز کنید. 
• یک لایه پرایمر یا آستر روی سطح اجرا کنید. پرایمر تاثیر زیادی بر جلوگیری از نفوذ رنگ به بافت گچ دارد و قدرت چسبندگی رنگ را نیز افزایش می دهد. 
• بعد از خشک شدن لایه پرایمر می توانید رنگ آمیزی را با دقت بالایی انجام دهید. ضخامت و طیف رنگ باید با رنگ اطراف کاملا تناسب داشته باشد تا جلوه ظاهری دیوارها خدشه دار نشود. 

جمع بندی 

بر اساس آنچه در متن اشاره شد، عوامل محیطی، نوسان دما، بتونه کاری نامناسب، کیفیت پایین رنگ، گذر زمان، نشست ساختمان و زیرساخت غیراستاندارد و رطوبت بالای محیط، دیوار و لایه های رنگ زیرین باعث ترک خوردن رنگ روی دیوار می شوند. در صورت ترک خوردن رنگ روی دیوار ابتدا باید لایه های جدا شده از سطح زیرین را با سنباده و برس جدا کرد. سپس بعد از بتونه کاری و اجرای یک لایه پرایمر، رنگ آمیزی مجدد انجام شود. 

در ترمیم رنگ و رنگ آمیزی اولیه استفاده از رنگ های بی کیفیت در نهایت باعث ترک خوردن آنها می شود. به همین دلیل توصیه می کنیم تا حد امکان از رنگ های باکیفیت با فرمولاسیون استاندارد استفاده شود. محصولات نیوکالر همگی با استانداردهای روز دنیا تطابق داشته و کیفیت و چسبندگی بالای آنها مانع بزرگی در برابر ترک خوردگی بوده و طول عمر رنگ را نیز افزایش می دهد.